Szukając w sieci starych gier, czy programów możecie natrafić na pliki z dość dziwacznymi oznaczeniami, jakie ktoś dodał po tytule np. Zelda [!] [v1.2] (U).bin
Te tak zwane sufiksy romów nie są tylko zlepkiem przypadkowych znaków, są kodem, w którym zawarto istotne informacje na temat danego romu. Poniżej znajdziecie listę oznaczeń, które udało ni się rozszyfrować.
Najczęściej spotykane sufiksy romów.
- [!] – ROM jest dokładną kopią oryginalnej gry, nie miał żadnych hacków ani modyfikacji.
- [a] – Wersja alternatywna. Z różnych powodów wydawano nieco zmienione wersje tej samej gry. Jeśli było ich więcej niż jedna, oznaczenie będzie wyglądać tak: [a1], [a2], [a3] itd.
- [b] – Błędy zrzutu, czyli coś poszło nie tak przy kopiowaniu z oryginalnego nośnika. Takie ROMy mogą być grywalne, jednak istnieje ryzyko, że się rozkraczą w najmniej odpowiednim monecie. Jeśli takich błędnych romów jest więcej, oznaczenie będzie wyglądać tak: [b1], [b2], [b3] itd.
- [f] - Naprawiony zrzut ROM, poprawiono błędy z poprzedniej złej wersji.
- [m] - Gra została zmodyfikowana przypadkowo, np. jeśli ktoś zrobił zrzut dyskietki, na której ktoś wcześniej zapisał stan gry.
- [cr] - Oryginalne oprogramowanie zostało umyślnie zmienione w celu usunięcia zabezpieczeń. Można też spotkać coś takiego : [cr pseudonim], gdzie "pseudonim" będzie podpisem osoby lub grupy która, usunęła zabezpieczenia. Jeśli tak zmodyfikowanych romów jest więcej, oznaczenie będzie wyglądać tak: [cr1], [cr2], [cr3] itd.
- [t] - Oryginalne oprogramowanie zostało umyślnie zmienione w celu dodania cheatów. Mogą pojawić się różne kombinacje jak np. [t +x] gdzie x oznacza liczbę dodanych cheatów.
- [h] - ROM został zmodyfikowany (zhakowany). Zmiany mogą być bardzo różne, od intra po samą rozgrywkę. Jeśli takich zhakowanych romów jest więcej, oznaczenie będzie wyglądać tak: [h1], [h2], [h3] itd.
- [p] – Zrzut pirackiej wersji gry. Te ROMy mają usunięte zabezpieczenia, dodane cheaty i cholera wie co jeszcze. Teoretycznie sama gra nie powinna się różnić od oryginału, ale z tym bywa różnie.
- [x] - Błąd sumy kontrolnej. Takie coś nie zawsze oznacza uszkodzenie gry, różnica może wynikać ze sposobu zliczania danych. Występuje często przy romach dla konsol SEGA.
- [u] - ROM zawiera mniej danych niż oryginał, czyli jest niekompletny.
- [o] - ROM zawiera więcej danych niż oryginał. Dodatkowe dane mogą świadczyć o tym, że ktoś ingerował w grę, jednak mogą to być zwykłe nieszkodliwe śmieci.
- [19xx] - Dokładna data wydania nie jest znana, ale na pewno był to 20 wiek 🙂 .
- [-] - Rok w którym została wydana gra nie jest znany.
- (-) - Wydawca lub programista, który stworzył grę, nie jest znany.
- [v] - Obraz jest uszkodzony w wyniku infekcji wirusem.
- [!P] - Jest to dotychczas najnowszy zrzut oryginalnej gry, ale właściwy ROM wciąż czeka na zrzucenie.
- ZZZ_UNK - rom niesklasyfikowany.
- [Unl] - Gra nielicencjonowana.
- (old) - Stara wersja, ale o co dokładnie chodzi, nie mam pojęcia.
- (Nazwa intro) lub [hI] - Do gry grupa hakerów dodała własne intro np. (AGS intro)
- [hIR] - Intro grupy hakerów zostało usunięte.
- [hIR00] - Usunięto intro i zastąpiono je wartością 00.
- [hIRff] - Usunięto intro i zastąpiono je wartością ff.
- Tytuł vx.x lub Tytuł Rev x.x - Informacje o wersji romu np. Zelda v1.2b lub Zelda Rev 1.2b.
- & - Jest to łącznik, który oznacza, że dany rom składa się z kilku obrazów np. Tytuł 1 & Tytuł 2.
- (PD) - Domena publiczna.
Sufiksy romów - kraje i regiony
- (J)/(JP)/(JAP) - Gra przeznaczona na rynek japoński, dla systemu NTSC i najprawdopodobniej w japońskiej wersji językowej (jeśli nie ma dodatkowych oznaczeń).
- (ASIA) - Gra przeznaczona na rynek azjatycki, język/języki powinny być określony dodatkowym argumentem.
- (E)/(EU)/(EUR) - Gra przeznaczona na rynek europejski, dla systemu PAL i jeśli nie ma dodatkowych oznaczeń najprawdopodobniej będzie w języku angielskim..
- (U)/(US)/(USA) - Gra przeznaczona na rynek amerykański, dla systemu NTSC, język angielski.
- (JU)/(UE)/(JUE) - To są połączenia kilku głównych regionów np. (JU) - Japonia - USA, (JUE) - Japonia - USA - Europa.
- (EU-US) - Oznaczenie jak wyżej w nieco innej formie.
- (W)/(WORLD) - Gra bez konkretnego regionu (świat), najprawdopodobniej w języku angielskim.
- (BR)/(PL)/(DE) itd. - Gra przeznaczona dla konkretnego państwa, język powinien być przypisany do danego kraju (teoretycznie).
- (DE-AT) itd. - Gra przeznaczona dla kilku państw, w tym przypadku to Niemcy i Austria. Językiem gry najprawdopodobniej będzie niemiecki.
- (Unk) - Kraj lub region, dla którego została opracowana gra nie jest znany.
Sufiksy romów - opcje językowe
- (de)/(en)/de)/(fr) itd. - Gra powinna być w jednym z określonych języków.
- (de-fr) - Gra jest dostępna w kilku określonych językach, może ich być więcej niż dwa.
- (Mx) - Gra jest w wielu językach, gdzie x oznacza ich liczbę np. (M3) oznacza, że w meni gry będą dostępne trzy języki do wyboru.
- [T Język] lub [tr język] - Gra została przytłuczona na dany języki np. [tr pl] oznacza, że w tym przypadku powinna być w języku polskim. Tu warto wspomnieć o stronie "Graj po Polsku" która zajmuje się amatorskimi tłumaczeniami gier, zajrzyjcie : https://grajpopolsku.pl
- [T-XXX] - nieaktualne tłumaczenie.
- [T+XXX] - nowe tłumaczenie.
Sufiksy romów - status rozwoju
- (alpha) - Wczesna wersja testowa.
- (beta) - Późna wersja testowa, w wielu przypadka udostępniana wybranej grupie użytkowników.
- (preview) - Prawie kompletna kompilacja.
- (proto) - Niepublikowany prototyp.
Sufiksy romów - typy nośników
- (Disc) - Tak oznakowane są dyski optyczne i dyskietki magnetyczne. Jeśli gra składa się z więcej niż jednego nośnika oznaczenie będzie wyglądać tak : (Disc 1 of 2) lub (Disc 2 of 2).
- (Tape) - Tak oznakowane będą gry/programy na kasetach magnetofonowych.
- (Side) - Strona dyskietki lub kasety. Przykładowe oznaczenie może wyglądać tak: (Side A) lub (Side B). Jeśli będzie więcej nośników, które trzeba "odwracać" oznaczenie może wyglądać tak: (Tape 2 of 2 Side B)
- (Cart) - Rom to kopia kartridża.
Poza grami dedykowanymi dla emulatorów MAME i FB Neo panuje jeden wielki burdel w nazewnictwie romów. Dlatego sugerowałbym ściąganie tylko plików z oznaczeniem [!] ewentualnie korzystanie z romsetów które w tytule mają "NO-INTRO" lub "REDUMP". Przy odrobinie szczęścia będą to oryginalne zrzuty albo chociaż romy wyczyszczone ze śmieci wprowadzonych przez hakerów.
Dobrym i w miarę wiarygodnym źródłem pozyskiwania plików jest strona: Archive.org
W razie jakichkolwiek problemów związanych z romami zapraszam do zakładania tematów na forum.
Jeśli ktoś z was zna jakieś sufiksy romów, których tu niema byłbym bardzo wdzięczny za ich podrzucenie.